مدیریت محتوا به سبک وردپرس

پس از آنکه تصمیم گرفتید برای گسترش و تبلیغ تجارت خود و یا برای ایجاد یک پایگاه شخصی و اختصاصی وارد دنیای وب شوید، برای راه‌اندازی یک وبسایت لازم است تا در مرحله اول سیستم مدیریت محتوای (CMS) مناسبی برای خود انتخاب کنید. به عبارت ساده‌تر برای اینکه شما بتوانید محتوای مورد نظر خود را به شکلی ساده و کاملاً دسته‌بندی شده و در قالب یک طرح گرافیکی و نمای بصری مناسب ارائه نمایید، به نرم‌افزاری نیازمند هستید که امکانات لازم برای همه این کارها را در اختیار شما بگذارد تا شما بتوانید در کمترین زمان ممکن و با ساده‌ترین روش نسبت به انتشار و مدیریت مطالبتان اقدام کنید.

امروزه سیستم‌های مدیریت محتوای بسیاری به صورت رایگان و یا غیر رایگان در سطح وب عرضه شده‌اند که هر کدام نیز علاوه بر دارا بودن یک سری اصول و امکانات مشابه، ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند. از جمله مهم‌ترین و معروف‌ترین سیستم‌های مدیریت محتوای رایگان می‌توان به سه نرم‌افزار وردپرس (WordPress)، جوملا (Joomla) و دروپال (Drupal) اشاره کرد. آنچه در این مقاله به آن خواهیم پرداخت، توضیحاتی پیرامون محبوب‌ترین و پر کاربردترین سیستم مدیریت محتوای رایگان یعنی وردپرس است. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

سیستم وردپرس از زمان تولد خود تا به امروز دچار تغییر و تحولات بسیاری شده است که به واسطه آن‌ها وردپرس از یک بستر وبلاگ نویسی ساده با امکانات محدود به یک CMS پرطرفدار با امکانات حرفه‌ای و گسترده مبدل شده است. هسته وردپرس به زبان PHP نگاشته شده و پایگاه داده‌های آن بر اساس MySQL تنظیم می‌گردد. عمده‌ترین و اساسی‌ترین ویژگی‌های سیستم مدیریت محتوای وردپرس استفاده از نرم‌افزارهای جانبی با عنوان «افزونه» و نیز بهره‌مندی از سیستم پردازش «قالب» است. بر این اساس کاربران قادر هستند امکانات وبسایت خود را با استفاده از افزونه‌ها گسترش داده و طراحی گرافیکی و نحوه نمایش مطالب خود را با استفاده از قالب‌های متنوع تغییر دهند. از دیگر ویژگی‌های وردپرس می‌توان به استفاده از «فهرست ها»، «ابزارک ها»، «برچسب ها»، «دسته ها»، «پیوندها»، «دیدگاه ها» و نیز امکان چند کاربره بودن آن اشاره کرد.

با وارد شدن در دنیای وردپرس شما با پدیده‌ها و اصطلاحاتی روبرو می‌شوید که آشنایی با آن‌ها شرط لازم برای ادامه حرکت در این مسیر است. ما در ادامه تنها به این موارد اشاره کرده و به صورت مختصر آن‌ها را توضیح می‌دهیم:

• سایت: به مجموعه محتوای شما، خواه به صورت متنی باشد خواه در قالب رسانه، که در مکان مشخصی از فضای اینترنت قرار گرفته است، سایت یا وبسایت گفته می‌شود. عموم صفحاتی که در فضای وب قابل دسترسی هستند وبسایت نامیده می‌شوند، اما باید به این نکته نیز توجه داشت که برخی از صفحات در زمره وبلاگ ها طبقه‌بندی می‌شوند. اصولاً تفاوت میان وبلاگ و وبسایت بیش از اینکه از نقطه نظر فنی و تکنیکی باشد، به نوع نگاه نویسنده و نیز موضوع و نحوه نگارش مطالب آن‌ها بر می‌گردد. وبلاگ ها عموماً شامل مطالبی هستند که نسبتاً بروز بوده و غالباً به سبک دست‌نوشته ایجاد می‌شوند، در حالی که وبسایت ها بیشتر جنبه رسمی داشته و محتوای آن‌ها نسبت به وبلاگ ها دیرتر بروز می‌شوند. از طرف دیگر می‌توان خود وبسایت ها را هم به دو دسته استاتیک و دینامیک تقسیم‌بندی کرد. در مورد این نوع تقسیم‌بندی در ادامه مطلب بیشتر صحبت خواهیم کرد.
• دامنه: یک آدرس اینترنتی شامل یک نام و یک پسوند است که به واسطه یک نقطه در میان آن‌ها از یکدیگر جدا می‌شوند (برای مثال: your-site.com) دامنه حکم شناسه و آدرس دسترسی به سایت شما را دارد. در واقع فضای وب با دامنه‌ها مرزبندی می‌شوند. به طور معمول دامنه را باید در دوره‌های زمانی یک یا چند ساله از طریق شرکت‌های ارائه دهنده خدمات دامنه اجاره کرد.
• هاست: هاست یا میزبان، فضایی از یک کامپیوتر سرور متصل به اینترنت است که برای قرار دادن محتوا بر روی آن در اختیار شما قرار می‌گیرد. شرکت‌های ارائه دهنده خدمات هاست فراوانی وجود دارند که می‌توانند نیازهای گوناگون و متنوع شما در این زمینه را بر آورده کنند. در هنگام خرید و تهیه یک‌هاست باید به میزان فضایی که در اختیار شما قرار داده می‌شود و نیز حجم ترافیک دوره‌ای آن توجه داشته و پلن متناسب با نیاز خود را انتخاب نمایید. پس از تهیه‌هاست می‌بایست برای اتصال دامنه به آن، IP مربوط به هاست را در قسمت DNS دامنه وارد نموده و منتظر ثبت اطلاعات بر روی بستر اینترنت باشید. اصولاً اطلاعات لازم در این زمینه توسط شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ هاست در اختیار شما قرار داده می‌شود.
• پایگاه داده (دیتابیس): کلیه داده‌های متنی از جمله متون، تنظیمات سایت، نظرات مخاطبان و … در جداول منظمی آرایش یافته و یک پایگاه اطلاعاتی را تشکیل می‌دهند. به طور کلی شما به صورت مستقیم با دیتابیس ها سر و کار نخواهید داشت و این سیستم مدیریت محتوای شماست که اطلاعات و داده‌های مختلف را بر روی دیتابیس نوشته یا از روی آن فراخوانی می‌کند. دیتابیس به وسیله یک نام و نام کاربری مشخص شده و با یک رمز عبور محافظت می‌شوند. سیستم مدیریت محتوا توسط این سه مشخصه می‌تواند به دیتابیس شما دسترسی داشته باشد.
• زبان‌های برنامه‌نویسی وب: هر آنچه شما در یک وبسایت اینترنتی مشاهده می‌کنید، از جمله متون، چیدمان عناصر، فایل های چندرسانه‌ای؛ رنگ‌بندی و … در واقع مجموعه‌ای از کدهای برنامه‌نویسی شده‌ای هستند که خودشان هیچ‌گونه شباهتی به آنچه نمایش می‌دهند ندارند! در واقع نرم‌افزارهای مرورگر وب به عنوان یک مترجم عمل کرده و این کدها را به عناصر بصری قابل استفاده ترجمه می‌کنند. زبان‌های برنامه‌نویسی وب انواع گوناگونی را تشکیل می‌دهند که عمده‌ترین آن‌ها زبان PHP (زبان سمت سرور)، زبان HTML (زبان سمت کاربر)، CSS و JAVA هستند. مجموعه سیستم مدیریت محتوا و نیز قالب یک وبسایت از کدهایی با انواع مختلف این زبان‌ها تشکیل شده است.
• پیوند (لینک): لینک یا پیوند، وسیله‌ای جهت ارتباط صفحات مختلف وب به یکدیگر است. یک پیوند می‌تواند صفحات داخلی یک وبسایت را به یکدیگر متصل کرده و یا میان صفحات سایت های مختلف ارتباط برقرار کند. پیوندها در ساده‌ترین حالت می‌توانند به صورت یک متن ظاهر شوند و یا در حالات دیگر، به صورت یک تصویر عمل کنند. عملیات انتقال از یک صفحه به صفحه دیگر با یک بار کلیک بر روی پیوند صورت می‌گیرد.

آنچه در بالا از نظر شما گذشت، صرفاً جهت آشنایی ابتدایی و درک مفاهیم اصلی راه‌اندازی یک وبسایت بود. ما در آینده هر کدام از این موضوعات را به طور جداگانه مطرح خواهیم کرد و هر آنچه که شما برای راه‌اندازی و اداره یک وبسایت موفق بدان نیاز دارید در اختیارتان قرار خواهیم داد. پس همچنان با دی بی اس تم همراه باشید. :)